In dit artikel wordt een voorbeeld uit de praktijk weergegeven over de behandeling van een vijftienjarig meisje met een ASS-diagnose bij wie sprake was van genderdysforie. De klachten waarmee ze werd aangemeld waren voornamelijk autisme gerelateerd en op het gebied van een verstoorde emotieregulatie. Door in de behandeling de focus te leggen op het verwerken van het trauma dat samenhing met de opkomst van haar genderdysfore gevoelens kon ze zich uiteindelijk weer conform haar geboortegeslacht voelen en was er tevens een positief effect op haar sociale vaardigheden, flexibiliteit, zelfvertrouwen en haar angsten en somberheid.
Lees het hele artikel gratisDe laatste jaren wordt er veel positieve aandacht aan genderdysforie besteed in de media. In mijn psychiatrisch werk op de polikliniek kom ik enerzijds veel begrip en sociale steun tegen voor kinderen met genderysfore gevoelens, maar er zijn ook veel gezinnen waarin een depressief of angstig kind rondloopt. Genderdysforie is niet alleen voor het kind, maar ook voor ouders en broers en zussen een hele opgave. Veel ouders hebben vragen over hoe zij hun kind het beste kunnen begeleiden in hun ontwikkeling. Wij vinden het belangrijk om vakgenoten goed in te lichten over wat er nu bekend is over deze problematiek en over de mogelijkheden waarop deze vanuit de psychotherapeutische praktijk te behandelen en te adviseren is.
Lees meerIn dit artikel wordt een voorbeeld uit de praktijk weergegeven over de behandeling van een vijftienjarig meisje met een ASS-diagnose bij wie sprake was van genderdysforie. De klachten waarmee ze werd aangemeld waren voornamelijk autisme gerelateerd en op het gebied van een verstoorde emotieregulatie. Door in de behandeling de focus te leggen op het verwerken van het trauma dat samenhing met de opkomst van haar genderdysfore gevoelens kon ze zich uiteindelijk weer conform haar geboortegeslacht voelen en was er tevens een positief effect op haar sociale vaardigheden, flexibiliteit, zelfvertrouwen en haar angsten en somberheid.
Lees het hele artikel gratisGenderdysforie en autismespectrumstoornissen blijken relatief vaak samen voor te komen. De cliënten met deze dubbeldiagnose ervaren vaak een non-binaire genderidentiteit. Het is voor hen een ingewikkelde taak om uit te zoeken hoe zij met deze gevoelens om kunnen gaan. Het autisme kleurt de genderdysforie, de communicatie over deze gevoelens en daarmee het therapeutisch proces. Specialistische kennis van de therapeut op beide gebieden is van belang bij diagnostiek en behandeling. In de eerste internationale klinische richtlijnen die zijn uitgekomen in 2016 wordt richting gegeven aan dit proces. Dit artikel geeft een overzicht van de uitgangspunten.
De 13-jarige transjongen Noël werd door een groep jongeren uitgescholden voor KUT-transgender. Dit raakte Noël enorm en het beetje zelfvertrouwen wat hij had opgebouwd door de steun van ouders en mensen die hem wel accepteerden zoals hij is, werd hierdoor weer flink naar beneden gehaald.
Na het gezin is school de belangrijkste sociale omgeving voor kinderen. Zolang een genderdysfoor kind met dat geheim rondloopt kan de school een onveilige omgeving zijn. Het kind wordt op school aangesproken als behorend tot het geboortegeslacht en voelt zich daarbij niet thuis. Deze kinderen krijgen vaak te maken met pestgedrag en schooluitval. Wanneer er thuis ruimte komt voor het uiten van de genderdysfore gevoelens groeit de wens om ook op school erkend te worden meestal snel. Transvisie Zorg maakt samen met het kind, de school en het gezin een plan om dit erkenningsproces veilig te laten verlopen. In dit artikel geeft één van de medewerkers zijn bevindingen weer.
Genderdysforie betreft niet alleen de persoon die met deze gevoelens kampt, het treft ook de mensen in diens omgeving. Wanneer een ouder zich op volwassen leeftijd realiseert of durft toe te geven aan de genderdysfore gevoelens, krijgen ook de kinderen te maken met dit complexe probleem. Welke invloed de transitie van de ouder heeft op een kind en een gezin, is per gezinssysteem afhankelijk. Ook de maatschappelijke context waarin een transitie zich afspeelt heeft invloed op de gevolgen voor de gezinsleden.
Dit artikel vertelt het verhaal van een specifiek gezin waarbij één van de ouders op latere leeftijd in transitie gaat. Vanuit een psychologisch denkkader wordt getracht de effecten op de kinderen en op het gezin als geheel te begrijpen en te rubriceren. Hierbij wordt gebruikgemaakt van het Vijfkolommenmodel. Het artikel pleit voor meer systemische hulpverlening vanaf de start van een transitie en geeft een voorbeeld van een systeemgericht behandelplan.
Wanneer een kind een genderontwikkeling laat zien die onverwacht is, plaatst dit de ouders voor een uitdaging. Het hulpaanbod is sterk gericht op de diagnose in de DSM waarbij de tweedeling man/vrouw dominant is. Lang niet alle transgender kinderen passen in die tweedeling. Vooral in Amerika wordt het begrip gender breder gezien en is een ontwikkeling gaande om kind en ouders te helpen vinden welke gender en genderexpressie bij het kind past; ook buiten de tweedeling. Er wordt dan gesproken over genderbevestigende of genderonderzoekende begeleiding. Ouders en kinderen hebben ook behoefte aan hulp bij de sociale transitie zoals de coming-out op school.
Jaren geleden kwamen veel mensen vaak pas voor het eerst met transgender personen in aanraking als iemand in hun directe omgeving transgender bleek te zijn. Inmiddels zorgt de aandacht die in de laatste paar jaar in de traditionele media en online aan het onderwerp is besteed ervoor dat steeds meer mensen weten wat transgender zijn inhoudt; men kan zich een steeds beter beeld vormen van hoe het is om met genderdysforie door het leven te gaan. Door vele documentaires, tv-programma’s, artikelen, informatie online en transgender rolmodellen is de afgelopen tijd een klimaat ontstaan waarin een algemener bewustzijn van diversere genderidentiteiten en een grotere maatschappelijke acceptatie daarvan, de emancipatie van de transgender gemeenschap ondersteunen.
Taal- en woordgebruik is een belangrijk communicatiemiddel om ons uit te drukken naar elkaar; van therapeut naar en over cliënt, naar ouders en vakgenoten. In dit artikel wordt aandacht gevraagd voor de emotionele lading die bepaalde genderspecifieke woorden, zoals zoon, dochter, transgender, hij of zij, kunnen hebben voor kinderen en jeugdigen met vermoedens van genderdysforie, maar ook voor hun ouders. Woorden die aansluiten bij de genderbeleving van het kind en/of de ouders dragen bij aan een goed verloop van de behandeling en het ervaren begrip. De auteur pleit voor meer gendersensitief taalgebruik afgestemd op de behoeftes van de cliënt.
‘Wat kom je allemaal tegen als je jarenlang als psycholoog werkt met kinderen, jongeren en gezinnen die hulp vragen bij genderdysforie binnen een medische setting?’ Met deze vraag stapte de auteur af op Winkie Sandberg, die hier inmiddels meer dan achttien jaar haar werk van maakt. Winkie vertelt over de veranderingen die zij heeft gezien, zowel binnen de zorg als binnen de maatschappij. Zij beschrijft overeenkomsten en verschillen tussen groepen cliënten en spreekt openhartig over dilemma’s in de zorg en haar wensen voor de toekomst. Ook maakt zij duidelijk welke rol is weggelegd voor GGZ-zorg aan deze jeugdigen en hun gezinnen.
Dit artikel vormt de inleiding van de bundel over genderdysforie, met nu specifiek aandacht voor kinderen en jongeren en hun gezinnen. Genderdysforie wordt veel besproken in allerlei media, waardoor het veel breder bekend is geworden. Het aantal aanmeldingen neemt de afgelopen jaar sterk toe, juist bij kinderen en jongeren. Ook in de gemiddelde praktijk van kinder- en jeugdpsychotherapeuten zullen deze kinderen voorkomen. Hoe herken je deze kinderen en met welke vraagstukken word je als kinder- en jeugdpsychotherapeut geconfronteerd? Het gaat om een kwetsbare groep met extra ontwikkelingstaken. Er wordt een pleidooi gehouden om naast het aangemelde kind en ouders ook brusjes en de school te betrekken. Vooral ouders van jonge kinderen met genderdysforie hebben veel opvoedingsvragen. Overleg of intervisie met ervaringsdeskundige collega’s is zeer nuttig.
Gefeliciteerd; het is een jongen! Met de aankondiging van het geslacht van het kind aan de ouders begint een leven voor ouders en kinderen met verschillende verwachtingen; Verwachtingen die een hoop inhouden voor de toekomst om samen jongens- of meisjes gerelateerde activiteiten te gaan ondernemen zoals voetballen met je zoon, of gaan shoppen met je dochter. Voor veel kinderen dragen deze activiteiten bij aan een identificatie als jongen of meisje waar zij zich tevreden bij voelen, maar voor veel genderkinderen groeit hierdoor het besef dat zij niet aan deze genderspecifieke verwachtingen kunnen voldoen. In dit artikel wordt onderzoekend stilgestaan bij de mogelijke betekenis en consequenties voor een genderkind wat verschil ervaart tussen de opgelegde genderverwachtingen door de omgeving en de eigen beleving van genderidentiteit en gewenste genderexpressie.
